Toon meer colums

2018- Bij de maand oktober

ONZE KERK(ERE)DIENST: Dopen zus, dopen zo

Er is in de kerkgeschiedenis veel te doen geweest over ‘de doop’.

Om maar direct een paar punten te noemen: ‘wanneer mag er gedoopt worden?’,  ‘hoeveel water is noodzakelijk?’ en…. ‘wat betekent dit teken voor de dopeling?’ Er was niet alleen verschil van mening, het liep soms hoog op en mensen verlieten hun kerk, werden eruit gezet of begonnen zelf een nieuwe kerk.

Ook in onze gemeente wordt er gedoopt. Dat kan ook niet anders, want de doop is één van de twee sacramenten (heilige handelingen) die Jezus zijn volgelingen opdraagt: doop de mensen en denk aan Mij bij het delen van brood en wijn (de viering van de Maaltijd van de Heer). Wij dopen kinderen van gelovige ouders. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Omdat de doopvragen die ouders beantwoorden in wezen belijdenisvragen zijn, hebben wij afgesproken dat ouders (minimaal één van hen) belijdenis gedaan moeten hebben of dat willen doen in de doopdienst van hun kind.

Dat geeft zo nu en dan nog wel eens gesprek, maar dat voegt zeker veel toe aan de doopbeleving.

Het is logisch dat er in de verhalen van de eerste kerken (lezen: de Handelingen van de apostelen) vooral sprake is van doop van volwassenen. Met het instellen van de doop, waren zij de eersten die zich bij de discipelen kwamen melden. Maar er wordt in de Handelingen ook enkele keren gesproken over ‘hij en zijn huis(gezin) werden gedoopt’. Dat betrof dan de huisgenoten – vrouw en kinderen – en zelfs personeelsleden.

Cruciaal rondom het verschil in dooppraktijk is de vraag: is de doop ‘een teken van God (zijn liefde en trouw)’, of is het ‘een teken dat de geloofskeuze van de dopeling’ centraal stelt. Dat verschil in visie zal/kan en mag er blijven. Laat de gesprekken er over verdiepen en vooral geen splijtzwam vormen. De doop maakt niet zalig, ook niet het moment of de hoeveelheid water, maar zoveel meer maakt Hij zalig, naar wie het waterteken van de doop verwijst.

Er waren tijden waarin kerken elkaars dooppraktijk niet erkenden. Gemeenteleden moesten bij een overstap opnieuw gedoopt worden. Dat speelde lang tussen de kerken van de Reformatie en de Rooms-Katholieke kerk, maar ook wel tussen protestante kerken onderling.

De ‘kinderdoop’ wordt ook niet door alle evangelische- en baptistenkerken erkend als volwaardige doop en dan moeten mensen opnieuw gedoopt worden – over gedoopt worden - als ze toe willen treden.

In onze Vrije Evangelische gemeente worden mensen ook wel op volwassen leeftijd gedoopt. Dat gebeurt dan op de dag van hun geloofsbelijdenis. Omdat de doop een sacrament is, en het doopwater verwijst naar de Vader, Zoon en Heilige Geest, is de hoeveelheid water niet zaligmakend.

Wij kennen de dooppraktijk van besprenkeling met water en niet de praktijk van onderdompeling. Dat deze zaak gevoelig ligt, blijkt iedere keer weer in de pastorale contacten met mensen.

Zo af en toe kiezen gemeenten voor een dubbele dooppraktijk en is het mogelijk om de ene week een kind te laten dopen door besprenkeling en een volgende week kan iemand die eerder als kind werd gedoopt,  over gedoopt worden door onderdompeling. Niet alleen wordt hiermee de verwijzingskracht van de doop aangetast, het vraagt van een gemeente wel heel veel en het maakt haar misschien ook wel voor een deel ongeloofwaardig.

Er zal ons later niet gevraagd worden, wie, waar, wanneer we gedoopt zijn. ’t gaat immers om meer: ‘als ik Hem maar kenne, Hem de mijn weet!’

J.M. Weststrate